Kiedy zgłosiła się Kontrola Satelitarna, kończyłem właśnie pisać codzienny raport w Bańce Obserwacyjnej - zwieńczonym szklaną kopułą gabinecie, odstającym od osi Stacji Kosmicznej jak kołpak piasty koła. Nie było to najlepsze miejsce do pracy z racji zbyt przytłaczającego widoku. Zaledwie kilka jardów ode mnie widać było grupy robotników, którzy jakby w zwolnionym tańcu składali stację jak gigantyczną układankę dla dzieci. A dalej, dwadzieścia tysięcy mil niżej, pyszniła się błękitem i zielenią pełna Ziemia na tle plątaniny gwiezdnych obłoków Drogi Mlecznej.

   - Nadzór stacji, słucham - odpowiedziałem. - Co się dzieje?

   - Nasz radar sygnalizuje słabe echo dwie mile stąd, prawie nieruchome, około pięć stopni na zachód od Syriusza. Zobacz, co to jest, i daj nam znać.

   Tak dokładnie zgrać się z naszą orbitą nie mógł raczej żaden meteor; z pewnością coś nam wypadło - może zniosło jakąś źle zabezpieczoną część wyposażenia stacji. Przyjąłem taką wersję, ale gdy wyciągnąłem lornetkę i przeszukałem niebo wokół Oriona, wkrótce przekonałem się, że nie miałem racji. Choć ten kosmiczny przybłęda był dziełem ludzkich rąk, nie miał z nami nic wspólnego.

   - Mam - zameldowałem Kontroli. - To jakiś obcy satelita próbny; kształt stożka, cztery anteny i coś, co wygląda na układ obiektywów w kadłubie. Chyba wystrzelony przez Lotnictwo Stanów Zjednoczonych, lata tysiąc dziewięćset sześćdziesiąte, sądząc po sylwetce. Pamiętam, że z kilkoma stracili kontakt, bo nawaliły nadajniki. Sporo razy próbowali wejść na tę orbitę, zanim im się wreszcie udało.

   Po szybkim przerzuceniu kartoteki Kontrola potwierdziła moje przypuszczenia. Nieco więcej czasu upłynęło, nim dowiedzieliśmy się, że Waszyngton ma w nosie nasze odkrycie dwudziestoletniego zbłąkanego satelity i byłby szczęśliwy, gdybyśmy go znowu zgubili.

   - Tego nie możemy zrobić - tłumaczyła Kontrola. Nawet jeżeli nie jest nikomu potrzebny, to stanowi poważne zagrożenie dla nawigacji. Lepiej niech ktoś wyskoczy i przyholuje przybłędę do stacji.

   Wiadomo, że tym ktosiem nie będzie nikt inny, tylko ja sam. Przecież nie mogłem oderwać od drobiazgowo zorganizowanej pracy nikogo z brygad budowlanych, bo już byliśmy do tyłu z robotą - a jeden dzień opóźnienia kosztował tu milion dolarów. Wszystkie sieci radiowe i telewizyjne nie mogły wprost doczekać się chwili, kiedy zaczną przez nas przekazywać swoje programy i w ten sposób zapoczątkują prawdziwą globalną emisję, obejmującą cały świat od bieguna do bieguna.

   - Sam po niego polecę - odparłem, spinając gumką papiery, żeby mi nie zaczęły tańczyć po pokoju w podmuchu wentylatorów. Choć odpowiedziałem takim tonem, jakbym robił wszystkim wielką łaskę, w duchu byłem zadowolony z tego obrotu sprawy. Od dobrych dwóch tygodni nie ruszałem się ze stacji; mdliły mnie już wykazy zapasów, harmonogramy konserwacji i inne smaczki z życia Dyrektora Nadzoru Stacji Kosmicznej.

   Jedynym członkiem personelu, na którego natknąłem się po drodze do śluzy powietrznej, był Tommy, nasz niedawno sprowadzony kot. Zwierzęta wiele znaczyły dla ludzi oddalonych o tysiące mil od Ziemi, ale nie wszystkie umieją przystosować się do nieważkościowego środowiska. Tommy miauczał do mnie żałośnie, gdy gramoliłem się do mojego kombinezonu, ale miałem za mało czasu, żeby się z nim pobawić.

   W tym miejscu wypada mi chyba przypomnieć, że kombinezony, których używamy na stacji, są całkiem inne od tych miękkich ubranek, wkładanych na przechadzki po Księżycu. Nasze są właściwie miniaturowymi statkami kosmicznymi, w sam raz na jedną osobę. Są to przysadziste cylindry długości około siedmiu stóp, wyposażone w silniki odrzutowe małej mocy i parę harmonijkowych rękawów w górnej połowie na ręce operatora. Najczęściej jednak trzyma się ręce wsunięte do kombinezonu w pobliżu umieszczonej na wysokości klatki piersiowej tablicy sterowniczej.

   Jak tylko usadowiłem się wygodnie w swoim osobistym stateczku, włączyłem zasilanie i sprawdziłem wskaźniki na małej tablicy przyrządów. Nierzadko można podsłuchać kosmonautów, jak wsiadając do takich kombinezonów mamroczą słowozaklęcie TRAP; przypomina im o sprawdzeniu tlenu, radia, akumulatorów i paliwa. Wszystkie wskaźniki utrzymywały się powyżej bezpiecznego minimum, toteż opuściłem na głowę przezroczystą półkulę i zamknąłem się szczelnie. Przed takim krótkim wypadem nie warto nawet sprawdzać zawartości wewnętrznych pojemników do przewożenia żywności i specjalnego wyposażenia na dłuższe wyprawy. Na taśmie, która przenosiła mnie do śluzy powietrznej, czułem się jak indiański bobas przenoszony na plecach swojej matki. Potem pompy zmniejszyły ciśnienie do zera, otworzyły się zewnętrzne drzwi i, wymieciony resztkami powietrza w przestworza, powoli obracałem się do góry nogami.

   Oddaliłem się od stacji o niespełna dwanaście stóp, a już stałem się niezależną planetą - takim własnym małym światem. Byłem szczelnie zamknięty w niepokaźnym, ruchomym cylindrze, ze wspaniałym widokiem na cały wszechświat, ale praktycznie pozbawiony swobody ruchu wewnątrz kombinezonu. Głęboki fotel i pasy bezpieczeństwa uniemożliwiały mi obracanie się na boki, ale do wszystkich regulatorów łatwo mi było sięgnąć rękami albo nogami.

   W kosmosie okrutnym wrogiem jest Słońce, które oślepia cię jednym ciosem, nim zdążysz mrugnąć. Bardzo uważnie odsłoniłem filtry po "nocnej" stronie kombinezonu i odwróciłem głowę, by wyjrzeć na gwiazdy. Jednocześnie włączyłem automat przytwierdzonych po zewnętrznej stronie hełmu osłon przeciwsłonecznych, dzięki którym moich oczu nie powinien dosięgnąć porażający blask, bez względu na to, w którą stronę raczy się obrócić mój kombinezon.

   Zaraz odszukałem cel mojego wypadu - jaskrawą plamkę srebra, która swym metalicznym połyskiem wyraźnie odróżniała się od otaczających ją gwiazd. Wcisnąłem do oporu pedał przyspieszenia i poczułem łagodny wzrost prędkości, kiedy posłuszne rakiety małej mocy odrzuciły mnie od stacji. Po dziesięciu sekundach ustalonego ruchu oszacowałem, że osiągnąłem dostateczną prędkość, i wyłączyłem napęd. Za pięć minut pokonam z rozpędu resztę trasy i niewiele więcej czasu zajmie mi powrót z moim znajdą na holu.

   I już wtedy, ledwie zdążyłem wystrzelić się ze stacji w otchłań, zorientowałem się, że jestem w śmiertelnym niebezpieczeństwie.

   W kombinezonie nigdy nie panuje głucha cisza; słychać zawsze łagodne syczenie tlenu, dyskretny furkot wentylatorów i silników, szmer własnego oddechu, a jak się dobrze wsłuchać, nawet miarowe głuche uderzenia, które są biciem serca. Dźwięki te odbijają się po całym kombinezonie, daremnie próbując ulecieć w otaczającą próżnię; są niezauważalnym tłem kosmicznego życia, słychać je bowiem tylko wówczas, kiedy się zmieniają.

   Właśnie się zmieniły. Dołączył do nich dźwięk, którego nie rozpoznawałem. Co jakiś czas odzywały się głuche, przytłumione stuki, którym raz po raz akompaniował zgrzyt, jak metalu o metal.

   Zmartwiałem; wstrzymałem oddech i wytężyłem słuch, usiłując ustalić źródło obcych dźwięków. Tablica wskaźników mi nie pomogła; wszystkie wskazówki uparcie tkwiły w poprzednim położeniu i nie migała ani jedna czerwona lampka, by ostrzec mnie przed zbliżającą się katastrofą. Zawsze to jakaś pociecha, ale mizerna. Od dawna w takich przypadkach potrafiłem ufać swoim przeczuciom; ich syreny alarmowe wyły teraz złowrogo, nakazując mi wracać do stacji, zanim będzie za późno...

   Jeszcze teraz wzdrygam się na samo wspomnienie tych kilku minut, kiedy trwoga coraz większym strumieniem zalewała mój umysł jak wezbrana rzeka, przerywając zapory rozsądku i logiki, które człowiek musi wznosić przeciwko tajemnicy wszechświata. Zrozumiałem wtedy, co to znaczy popadać w obłęd; nie ma już innego wyjaśnienia, które potwierdzałoby fakty.

   Bo nie można było dłużej udawać, że przyczyna niepokojących mnie hałasów tkwiła w wadliwie funkcjonującym mechanizmie. Mimo że znajdowałem się w zupełnej izolacji, z dala od drugiej istoty ludzkiej lub bodaj obiektu materialnego, nie byłem sam. Z głuchej otchłani ucho moje wyławiało wątłe, lecz nieomylne oznaki życia.

   W tej pierwszej, mrożącej krew w żyłach chwili wydawało mi się, że coś usiłuje wedrzeć się do mego kombinezonu - coś niewidzialnego, co szuka schronienia przed okrutną i bezwzględną próżnią. Wierciłem się jak oszalały w swojej uprzęży, przeszukując całe pole widzenia prócz piekielnego, zakazanego stożka, ostrym końcem zwróconego do Słońca. Oczywiście nic nie znalazłem, bo i jak mogłem coś znaleźć. A jednak ten uporczywy chrobot stał się jeszcze wyraźniejszy.

   Wypisują o nas, że kosmonauci są przesądni, ale to czyste brednie. Zresztą czy można mnie winić za to, że kiedy zdrowy rozsądek okazał się już bezradny, przypomniało mi się nagle, jak zginął Bernie Summers, wcale nie dalej od stacji, niż ja znajdowałem się właśnie teraz?

   Był to jeden z tych "niemożliwych" wypadków; jak zresztą każdy wypadek. Trzy rzeczy nawaliły jednocześnie. Zwariował reduktor tlenowy i ciśnienie wzrastało bez końca, puściło felerne złącze. Wystarczył ułamek sekundy, a kombinezon Berniego otworzył się na otchłań kosmosu.

   Nie znałem Berniego, ale traf chciał, że jego los miał teraz dla mnie pierwszorzędne znaczenie - bo straszliwa myśl kołatała mi w głowie. Nie mówi się o tym, ale wiadomo przecież, że uszkodzony kombinezon jest zbyt cenny, żeby go wyrzucić, nawet jeśli zabił właściciela. Idzie do naprawy, dostaje nowy numer - i wydają go komu innemu...

   Gdzie idzie dusza człowieka, który umiera pośród gwiazd, z dala od ojczystego świata? Czy jeszcze tu jesteś, Bernie, i kurczowo trzymasz się ostatniego przedmiotu, co łączył cię z utraconym dalekim domem?

   Opędzając się od koszmarów, które mnie opadły - bo już mi się zdawało, że drapanie i ciche skrobanie dochodzi ze wszystkich stron - uczepiłem się jedynej dla mnie nadziei. Żeby do reszty nie zwariować, musiałem się przekonać, że nie mam na sobie kombinezonu Berniego - że okalające mnie metalowe ściany nigdy nie były trumną innego człowieka.

   Dopiero po kilku chybionych próbach udało mi się nacisnąć właściwy guzik i przełączyć nadajnik na alarmową długość fali. - Halo, stacja! - dyszałem. - Mam kłopoty! Sprawdźcie dokładnie historię mojego kombinezonu!

   Nigdy nie dokończyłem; mówią, że mój wrzask rozsadził mikrofon. Ale dajcie mi takiego; który w nieskazitelnym odosobnieniu kombinezonu nie wrzasnąłby, gdyby coś znienacka poklepało go delikatnie po karku.

   Musiałem rzucić się do przodu mimo całego zaprzęgu pasów bezpieczeństwa i rąbnąć w górną krawędź tablicy przyrządów. Kiedy przybyła na miejsce po kilku minutach ekipa ratownicza, byłem wciąż nieprzytomny i miałem sinego guza na czole.

   Ostatecznie więc w całej sieci telekomunikacji satelitarnej okazałem się ostatnim ogniwem, do którego dotarła wiadomość o tym, co się właściwie stało. Gdy po godzinie odzyskałem przytomność, ujrzałem wokół swojego łóżka cały nasz personel medyczny, ale dopiero po dłuższej chwili lekarze raczyli zainteresować się moją osobą. Zbyt pochłaniała ich zabawa z trzema milutkimi, puszystymi kotkami, które nasz fatalnie ochrzczony Tommy wychowywał w niezmąconym spokoju szafki numer pięć magazynu, gdzie spoczywał mój kombinezon.

przekład : Zbigniew Kański